Günümüzde Skype (Windows Live Messenger ( öncesinde MSN Messenger)), ICQ, AIM, gTalk (Google Talk) gibi IM(Instant Messaging – Anlık Mesajlaşma) uygulamalarının yerini artık görüntülü ve sosyal iletişim araçları aldı. Skype’la Facebook’un ortaklığında olduğu gibi sosyal ortamların görüntülü uygulamalarla beraber kullanımında da artış söz konusu. Bu değişimi hızlandıran kuşkusuz teknolojideki öngörülen ama tahmin edilemeyen ilerleme hızı.
Özellikle geniş bant İnternet penetrasyonunun artışı ve kullanıcılarının alışkanlıklarının değişmesi bu evrimin temel hızlandırıcılarından. Bu değişimin ve gelişimin incelemesi detaylı bir yazı konusu olduğundan, bu konuyu Sayısal Uçurum konusunu (Digital Divide) da dahil ettiğim başka bir yazıda incelemeye çalışacağım. Bu yazıda ise bu değişim ve gelişimin biraz da son kullanıcı pazarının gölgesinde kalan kurumsal pazar tarafıyla ilgili olarak giriş yapacağım.
İlk video iletişim denemeleri, 1930’lu yılların sonlarında, video telefon olarak adlandırılabilecek şekilde Almanya’da gerçekleştirilmiş. Bu denemelerde CCTV teknolojisi kullanılarak şehirler arasındaki koaksiyel kablo ya da radyo iletişim hatları üzerinden görüntü ve ses iletilmiş. Sonraki yıllarda NASA tarafından da uzay uçuşlarında TV yayın sistemi üzerinde görüntü iletimi ve alımı yapılmış. Bu iletişim yöntemleri özel frekans ve kullanılan yöntemler sebebiyle maliyet açısında uygulanabilir olmaktan uzak olduğu için, farklı bir yöntem arayışı ortaya çıkmış. 1950’lerde yapılan bu denemelerde uygun olan cihaz azlığı sebebiyle yıllar boyunca çok kısıtlı kalmış. Video iletişimin ilk atlama tahtası, ISDN teknolojisinin daha yüksek bant genişliği ve dünya üzerinde neredeyse çoğu noktayı birbirine bağlayabilmesi olmuş. 1984 yılında kurulan PictureTel, 1986’da ürettiği video konferans sistemi ile ilk ticari video konferans sistemi üreticisi olarak kayıtlara geçmiş. 1990’lı yıllarda ağ ve sistem teknolojilerinin gelişmesi ile, pahalı ve ulaşılması zor olan video iletişim sistemleri yaygınlaşmaya başladı. 1990’lı inceledeğimizde, günümüzde pazar lideri konumundaki çoğu üreticinin o yıllarda kurulduğunu ya da ilk video konferans sistemlerini ürettiğini görebiliriz.
Moore yasası ve İnternet erişiminin hızlanıp genele yayılmasıyla video iletişim pazarı için yeni bir dönem 2000’li yıllarda başladı. Bu dönemde özellikle bant genişliğinin artışı ve görüntüleme sistemlerinin gelişmesi, video iletişim sistemleri üreticilerine görüntü kalitesini yükseltme imkanı sundu. Görüntü kalitesinin artışı aynı zamanda gerekli olan bant genişliğinin de artışı demek olduğu için, ITU ve MPEG tarafından belirlenen H.264 kodekleri yeni nesil sistemlere uygulanıldı. (Bu noktada H.264 video kodeğinin MPEG-LA tarafından lisanslandığını ve ticari ürünlerin H.264 kullanımı için bir bedel ödemesi gerektiği bilgisini unutmamak gerekir.)
Üreticiler, 2000’li yılların ortasından itibaren HD çözünürlük destekleyen ürünleri pazara sunmaya başladı. Zamanla ve teknolojinin gelişmesiyle HD sistemleri, daha yüksek çözünürlük ve çerçeve hızına sahip sistemler takip etti. Sistemlerin gelişmesi, görüntü kalitesinin yükselmesi ve daha erişilebilir hale gelmesi video iletişim pazarını büyütmeye başladı. Büyüyen video iletişim pazarı, video iletişim sistemleri üreticilerini de, bilişim sektörü devlerinin satın alma hedefi haline getirdi. Geçtiğimiz 5-10 yıllık süre içinde, video iletişim pazarı, hem pazar oyuncuları hem de kullanılan teknoloji olarak şekil değiştirdi. Bu değişimi de bir sonraki Teknoloji blog konusu olarak ele alacağız.
